مشکل بد حجابی از کجا شروع شد؟‏

داستان «حیا و عفاف زُدایی» از جامعه ایرانی، تاریخی به قدمت شروع نفوذ و سپس سلطه استعمار انگلیس بر طبقه حاکم کشورمان دارد. داستان تلخی که شروعش از دوره قاجار، میانه اش «کشف حجاب رضاخانی» و نهایتش «کشف حجاب محمدرضا خانی » بود.

گرچه بر خلاف باور عمومی که بخش کشف حجاب رضاخانی را نقطه اوج این داستان تلخ می دانند؛ ولی متاسفانه بخش کشف حجاب محمدرضاخانی اش بسیار کارآمدتر! و در نتیجه تلخ تر بود. کشف حجابی که به شکلی کاملا نرم و با چاپ رنگین نامه های مبتذل در دهه ۱۳۳۰٫ش آغاز شد و با شروع دهه ۴۰ شمسی با قدرت و شدت زیاد در قالب رسانه ها، مدارس و دانشگاه ها دنبال شد. جریانی که باعث شد دیگر در ذهن تعدادی زیادی از زنان کشور «حجاب» امری معروف نباشد و حجاب مخصوص «اُمُل»ها و «دهاتی»ها باشد!.

البته از آنطرف با شروع نهضت اسلامی امام خمینی(ره)، یاران و طرفداران ایشان مبارزه ای نرم را با جریان «حیا، عفاف و حجاب زُدا» حکومت و روشنفکران غربزده آغاز کردند. جریانی که در آن یاران امام باید در قالب سخنرانی، تبلیغ چهره به چهره و حداکثر از طریق منابع مکتوب به جنگ برنامه های مبتذل تلویزیون، فیلم های مستهجن سینمایی و مطالب بی عفتانه مجلات می رفتند. جریانی که باید جلوی تبلیغات وسیع حجاب زدایی حکومت در مدارس و دانشگاه ها مقاومت می کرد و از حیا و حجاب به عنوان معروف دفاع می کرد.

و این کاری بود که بیشتر علما و طلاب حوزه در سخنرانی ها و برنامه های تبلیغی شان انجام می دادند. از طرف دیگر در آن سال ها شهید مطهری از شماره ۱۱۳ مجله زن روز، یعنی از تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۶٫ش سلسله ای از مقالات خود را با نام «نظام حقوقی زن در اسلام» به مسئله خانواده، عفاف و حجاب اختصاص داد. و یا دکتر شریعتی با سخنرانی هایش درباره «زن مسلمان» و یا مرحوم مصطفی زمانی در قالب کتاب هایی درباره زندگینامه زنان اسوه صدر اسلام به تبلیغ حجاب و نفی بی حیایی و بی حجابی اقدام می کردند. همچنین حضور موثر بانوان مبارز باحجاب و طرفدار نهضت امام هم سلاحی کارآمد برای مبارزه با بی حیایی و بی حجابی در آن شرایط بود.

مجموعه این تلاش ها و مجاهدت ها در نهایت به ایجاد تغییر باور در میان بخش وسیعی از بانوان کشور انجامید و «حجاب» تبدیل به امری «معروف» شد؛ به طوریکه با اوج گیری تظاهرات مردم مسلمان به رهبری امام(ره) و البته حضور وسیع بانوان محجبه و انقلابی در همه راهپیمائی ها، دیگر گرایش علنی اکثریت بانوان به داشتن حجاب برای همه مشخص شده بود. تاجایی که مطبوعات دوران پهلوی که سال ها در جهت اشاعه فساد و ابتذال قلم فرسایی کرده بودند؛ چاره ای جز عوض کردن رویه خود درباره زنان، پوشش و حجاب شان نداشتند. جوّ جامعه شدیدا علیه فساد و فحشاء، غربی زدگی و ترویج مسائل سکسی شده بود و مطبوعات و به ویژه مجلات نمی توانستند مطلبی درباره این «منکرات» چاپ کنند. به عنوان مثال مجله زن روز درشماره ۷۰۴، مورخ ۱۳ آبان ۵۷٫ش؛ با تیتر روی جلد «زن عروسکی نباشید، عصر بزک و رنگ و روغن به پایان رسیده است» عملا عملکرد و خط فکری خود را در ترویج زن عروسکی و غربی در یک دهه گذشته نفی کرد، ولی البته در همان شماره و در صفحه ۱۱ در مطلبی با موضوع تبریک تولد شاه و ولیعهد نشان داد که هنوز وابستگی شدیدی به حکومت پهلوی دارد.

 

دقیقا مشابه همین رویکرد را، مجله «اطلاعات بانوان» هم در پیش گرفت. این مجله که با صاحب امتیازی و مدیرمسئولی «قدسی مسعودی» منتشر می شد، در شماره ۱۱۱۰، مورخ ۴ بهمن ۱۳۵۷٫ش با اختصاص تصویر جلد مجله به شرکت بانوان محجبه در تظاهرات، در صفحات ۴و ۵ خود و در مطلبی با عنوان «غروب زن عروسکی و طلوع زن انقلابی» از نفی لوکس گرایی و غربی منشی نوشت.